Yüksek göz içi basıncı glokomun oluşumunda hala en önemli risk faktörü olarak kabul edilmektedir. Diğer bazı faktörler genellikle basınç artışına neden olarak glokomun oluşumunda rol oynar.
Glokomda önemli
kabul edilen risk faktörlerinden
bazıları şunlardır;
A-Göze ait
risk faktörleri
1- Göz tansiyonunun
artması (en önemli)
2- Gözün ön saydam
merceği (kornea) tabakasının
normalden daha ince yapısı
(yaklaşık 500 mikrondan daha
ince),
3- Görme sinirinin
göz içi parçasının (optik disk)
yapısal özellikleri: Optik
diskteki mevcut sinir lifi sayısı,
liflerin arasındaki destek dokunun
miktarı, liflerin genişliği disk
üzerine gelecek olan basınca karşı
dayanıklılığı oluşturan
etkenlerdir.
4-Miyopi: Miyopi
hem glokom riskini arttırır, hem
de tanıda zorluk yaratır
B- Sistemik
risk faktörleri
1-Yaşın
artışı:
Glokom her yaşta görülen bir
hastalık olmakla birlikte
ilerleyen yaşta görülme sıklığı
artmaktadır.
2- Genetik
(kalıtımsal) faktörler:
Aile bireyleri arasında glokom
hastası olması riski arttırıcı
faktördür. Özellikle anne, baba ve
kardeş gibi 1.dereceden yakın
akrabaların glokomlu olması bu
riski arttırır.
3-Irk
faktörü:
Özellikle siyah ırkta daha erken
yaşlarda ve daha yüksek değerlerde
basınç artışına rastlanılmaktadır.
Değişik ırklarda farklı glokom
tipleri görülmektedir.
4-Cinsiyet:
Kadın–erkek cinsleri arasında
basınç düzeyleri farklı olmamakla
birlikte bazı tip glokomlarda
cinsiyet seçiciliği vardır.
5-Arteryoskleroz:
Glokom hasarının ortaya çıkışında
ise direkt sorumlu olmamakla
birlikte göze gelen kan akımını
azaltarak ve gözün beslenmesini
bozarak etkili olabilir. Sigara ve
yüksek serum lipid seviyeleri
arteryoskleroza neden olarak
basınç artışı yapabilecek risk
faktörleridir.
6-Dolaşım
bozuklukları:
Arteryel
hipertansiyon glokom oluşumunda
öncelikli rol oynamaz ancak uzun
sürecek olursa damar cidarında
bozulmalara ve arteryosklerotik
değişikliklere yol açarak etkili
olabilir. Optik sinir hasarından
esas sorumlu olan ise düşük
arteryel basınçtır (hipotansiyon).
Özellikle gece uyku sırasında kan
basıncındaki düşüş ya da ayakta
iken ani basınç azalmaları optik
diskin beslenmesini etkileyebilir
ve glokoma eğilimli gözlerde
hasara neden olabilir.
Vazospazma(damar
büzüşmesi) neden olan soğuk, stres
gibi faktörler optik sinir
dolaşımında bozukluklara yol
açarak glokom değişikliklerinin
ortaya çıkışına neden olabilir.
Özellikle soğuk eller, migren
ataklarının mevcudiyeti bu yönden
dikkate alınması gerekli
ipuçlarıdır.
7-Diabetes
Mellitus (Şekerli diabet):
Diabetli hastalarda glokom görülme
sıklığı normal toplumdan daha
yüksektir ve diabetik hastaların
optik diski artan göz tansiyonuna
daha fazla hassastır. Ancak bu
konuda son zamanlarda farklı
görüşler vardır.
8-Diğer risk
faktörleri:
Otoimmün hastalıklar, tiroid bezi
hastalıkları, damar iltihapları (vaskülitler)
ve nörolojik bazı tablolar glokom
oluşumunda rol oynayan diğer risk
faktörleridir.
9-İlaç
kullanımı:
Özellikle kontrolsüz kullanılan kortizon hap ve damlaları göz tansiyonunda artışa neden olabilir.
|